در حال حاضر اطلاعات ما در باره ویروس کوید 19 و انتقال آن از طریق مادر به جنین و مادر به نوزاد کم است و نمیتوان از این دو نوع انتقال مستدل صحبت کرد بنابر این متاسفانه در حال حاضر توصیه خاصی در این باره وجود ندارد. اما بر اساس اطلاعات اندک موجودرباره ویروس COVID-19 و همچنین اطلاعات حاصله از نحوه انتقال سایر ویروسها همانند انفلوانزا و SARS-co و MERS-co نکات زیر توصیه میگردد.
1- اعتقاد براین است که مادران حامله در مقایسه با جمعیت نرمال جامعه در معرض ریسک بالایی برای ابتلای شدید به بیماری COVID-19 و مر گ ومیر ناشی از ان قرار دارند.
2- از جمله عوارض کوید 19 تولد نوزادان نارس از مادران حامله مبتلا میباشد.
3- بر اساس یافته های موجود هنوز مشخص نیست که ایا این ویروس ا ز طریق جفت به جنین منتقل میگردد یا خیر
4- تاکنون مواردی از نوزادانی که مدت کوتاهی بعد از تولد تست COVID-19 انها مثبت شده است گزارش گردیده است ،ولی معلوم نیست که ایا الوده شدن نوزاد به این ویروس از طریق جفت بوده است یا اینکه نوزادان بعد از تولد الوده شده اند.
چند توصیه مهم:
1- نوزادی که از مادر COVID-19 مثبت بدنیا میاید باید همانند افرادی که از مناطق الوده امده و یا افرادی که مشکوک به بیماری هستند با وی برخورد گردد. بنابراین لازم است این نوزادان همانند موارد مشکوک ( PUI)ایزوله گردند .
اصطلاحا به بیماران تنفسی مشکوک به ابتلا به بیماری تنفسی کوید 19 را Person under investigation یا PUI گفته میشود .
2- هنوز توصیه ای مبنی بر اینکه ایا نوزاد متولد شده از مادر مبتلا به COVID -19 تغذیه با سینه مادر و یا با شیر مادر شود یا خیر وجود ندارد.
3- مادر شیردهی که مشکوک به بیماری است و یا تایید قطعی شده است باید در ایزوله فشار منفی نگه داری شود.
4- برای کاهش احتمال انتقال ویروس از مادر مبتلا و یا مادر مشکوک به نوزاد تازه دنیا امده لازم است تسهیلات لازم جهت جداسازی موقت مادر از نوزاد همانند اطاق جداگانه separate room تا زمانی که مادر انتقال دهنده عفونت میباشد در نظر گرفته شود.
چه زمانی مادر مبتلا به COVID-19 دیگر انتقال دهنده عفونت نیست و میتواند اقدامات احتیاطی توصیه شده جهت جلوگیری از انتقال و انتشار ویروس به نوزاد را قطع نماید؟
در صورتیکه تمامی موارد زیر حاکم باشد مادر میتواند اقدامات احتیاطی توصیه شده را جهت جلوگیری از انتقال عفونت به نوزاد قطع نماید .
1- تب بدون مصرف تب بر قطع شده باشد
2- علائم و نشانه های بیماری بهبودی داشته باشد
3- دو نوبت( به فاصله مساوی یا بیش از 24 ساعت) هم نمونه حلق و هم نازوفارنکس از نظر ویروس(RT-PCR ) منفی شده باشد که مجموعا چهار نمونه میباشد(2 نمونه حلق و دو نمونه نازوفارنکس).
🔸 در حال حاضر اطلاعاتی در دسترس نیست که ایا ویروس میتواند از طریق شیر منتقل گردد یا خیر ولی مشخص شده است که ویروس میتواند از طریق قطرات تنفسی مادر در طی شیر دهی به نوزاد منتقل گردد .
🔸 مادری که کوید 19 در وی تشخیص داده شده و یا مادر مشکوک که علائم دارد لازم است نکات لازم جهت جلوگیری از انتشار ویروس به شیرخوار را رعایت نماید .مواردی همانند شستشوی دستها قبل از دست زدن به نوزاد و استفاده از ماسک درموقع شیر دهی.
🔸 مادر حتما توجه به انتقال ویروس از طریق ذرات تنفسی داشته باشد.
🔸 اگر شیر با استفاده از پمپ دوشیده میشود و یا از شیر دوش استفاده میگردد لازم است مادر قبل از دست زدن به شیر دوش و یا شیشه شیر و بعد از اتمام شیر دهی و جداکردن قطعات شیر دوش و شیشه شیر دستان خود را بشوید.
🔸 بر اساس بررسی های محدودی که تا کنون انجام شده است تا کنون هیچ شواهدی از حضور ویروس در شیر مادری که مبتلا به کوید19 است پیدا نگردیده است. در عین حال هنوز زود است تا از انتقال ویروس کورونا از طریق شیر مادر مبتلا بهCOVID_19 به نوزاد قضاوت نمود .
🔸ولی ویروس تا مدتها بعد از بهبودی فرد مبتلاقابل انتقال به افراد می باشد.